Wat is jicht?
Jicht is in de volksmond vooral gekend als 'het pootje'. De medische term is artritis urica. De aandoening verloopt met aanvallen van pijn die het gevolg is van een ontsteking in een gewricht. Meestal gaat het om een gewricht aan de basis van de grote teen maar soms ook in de middenvoet, enkel, knie of pols. Een ontsteking kan heel plots ontstaan en verdwijnt gewoonlijk na één tot drie weken.
Symptomen bij een jichtaanval zijn:
- rood en gezwollen gewricht;
- gewricht voelt warm en pijnlijk aan;
- soms ook lichte koorts.
Eénmaal een aanval gehad, is de kans op herhaling groot. Na verloop van tijd kunnen er kleine knobbeltjes onder de huid ontstaan. Dit zijn ophopingen van urinezuurkristallen die de gewrichten en nieren kunnen aantasten.
Personen met jicht ontwikkelen sneller nierstenen.
Lees meer
Lees minder
Welke zijn de oorzaken?
Jicht is het gevolg van een verhoogd urinezuurgehalte in het bloed. Het teveel aan urinezuur wordt omgezet in urinezuurkristallen, die zich kunnen gaan stapelen in de gewrichten en zo een ontsteking veroorzaken.
Risicofactoren voor het ontwikkelen van jicht zijn:
- erfelijkheid;
- leeftijd en geslacht (vooral mannen boven de 40 jaar);
- zwaarlijvigheid;
- hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten;
- verstoorde nierfunctie.
Bepaalde factoren zijn niet de oorzaak van jicht maar kunnen een plotse stijging van het urinezuur in het bloed veroorzaken en zo mogelijk een jichtaanval uitlokken:
- overmatig alcoholgebruik;
- chemotherapie;
- bepaalde geneesmiddelen zoals diuretica (plasmiddelen);
- voeding met een hoog purinegehalte.
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
- Leg het gewricht wat hoger en koel het eventueel af met een natte doek of wat ijs in een handdoek gewikkeld.
- Neem voldoende rust bij een jichtaanval. Ontzie het gewricht een tijdje maar blijf het wel bewegen binnen je pijngrens.
- Vanaf het moment dat de klachten verminderen is het belangrijk voldoende te bewegen om stijfheid te voorkomen.
- Vermijd overgewicht. Gewichtsverlies moet steeds geleidelijk aan gebeuren omdat snel afvallen het gehalte aan urinezuur in het bloed kan verhogen en tot een nieuwe aanval kan leiden.
- Let op uw voeding. Dit wil zeggen:
- Vermijd alcohol.
- Drink 2 tot 3 liter water per dag.
- Beperk purinerijke voeding (gans, wild, orgaanvlees, sardines, haring, ansjovis, forel, zalm, kabeljauw, zeevruchten, peulvruchten, spinazie). Beperk fructose, dat het risico op een jichtaanval kan verhogen. Voedingsmiddelen die veel fructose bevatten zijn ondermeer fruit, fruitsappen, gesuikerde frisdranken, koeken, snoep en dieetproducten voor diabetespatiënten.
- Eet regelmatig vette vis voor de aanbreng van omega-3-vetzuren.
- Sla geen maaltijden over.
Lees meer
Lees minder
Wanneer ga ik best naar de huisarts?
Wanneer een aanval gepaard gaat met koorts of wanneer je je ziek voelt, neem je best contact op met je arts.
Lees meer
Lees minder
Onderzoeken
Jicht is het gevolg van een opeenstapeling van urinezuurkristallen in de gewrichten. Bij een vermoeden van jicht kan de arts overgaan tot een bloedonderzoek. Bijkomend kan er eventueel een punctie genomen worden van het gewrichtsvocht.
Bloedonderzoek
Via een bloedonderzoek wordt het urinezuurgehalte in het bloed bepaald. De bovengrens bedraagt:
- 7mg/100ml voor mannen.
- 6mg/100ml voor vrouwen.
Gewrichtspunctie
Bij een ontsteking kan er een punctie genomen worden van het gewrichtvocht. Via een naald wordt er vocht uit het gewricht opgezogen, zodat men kan kijken of er urinezuurkristallen aanwezig zijn. Een gewrichtspunctie kan ook uitgevoerd worden om het teveel aan vocht weg te nemen bij een sterke zwelling.
Lees meer
Lees minder